Статьи

Қазақ тілі 9-сынып

Сабақтың тақырыбы: Құрмалас  сөйлемге байланысты қойылатын сызықша.

                          Төл сөз бен  автор сөзіне байланысты қойылатын сызықша .

Мақсаты: 1. Оқушылардың құрмалас сөйлемге байланысты қойылатын сызықша, төл сөз бен автор сөзіне байланысты қойылатын сызықша  туралы білімдерін еске түсіріп, нақтылап бекіту.

2. 3. Оқушыларды білімге, еңбекке шақыру. Сабақтың түрі: білімді тексеру, есепке алу және жүйеге келтіру. Әдіс - тәсілдері: СТО стратегиялары: талдау, салыстыру, ізденіс, ой қозғау, ой жалғастыру, ой толғау, тест. Сабақ барысы:                               І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологиялық дайындық.

Қайырлы таң достым,

Қайырлы күн болсын!

Біздің алар бағамыз

Кілең бестік болсын.

                              ІІ. Үй тапсырмасын тесксеру.

Сыныптағы оқушыларды екіге бөлу.

1. «Миға шабуыл»  сұрақ-жауап.
2. дегеніміз не?

       (Сызықша - сөйлемдегі белгілі сөзді, сөйлемді, сөйлем мүшесін ерекшелеп, даралап, бөліп  көрсету үшін және қызметі бірдей, мағынасы ыңғайлас сөздерді жинақтап, топтап, тұжырымдап айту үшін қойылатын белгі.)

 4. Сызықшаның орнына үтір қоюуға бола ма?

  5. Сызықша дегеніміз не?

 

2. «Ой қозғау».   1 топ. Құрмалас сөйлемнің ережесін еске түсіру.

                                     2 топ. Төл сөз бен автор сөздерін еске түсіру.   

 

 

        3.«Ойлан тап». 1 топ .Құрмалас сөйлемдерге байланысты қойылатын сызықша.Мысал келтіру.      

                         2 топ. Төл сөз бен  автор сөзіне байланысты қойылатын сызықша. Мысал келтіру.

Әр топтан бір оқушы шығып екінші топқа барып түсіндіреді де, орнына барып отырады. Топтағы оқушылардың бірі берілген тақырып бойынша түсіндіреді.

 

 

205-жаттығуды орындау. Сызықша қойылатын орындарды тауып, сызықша қойып көшіру.

 

206-жаттығу. Салалас құрмалас сөйлемдердің түрлерін ажыратып, көшіріп жазу, сызықшаның қойылу себебін анықтау. Әлдене сыбдырлағандай болып еді, - бір топ елік кесе-көлденеңдеп өте берді. Сөйлем мүшесіне талдау.

 

207-жаттығу. Сөйлемдерді оқып, тиісті жеріне сызықша қою. Берілген сөздерге фонетикалық талдау жасау.

Сүйінші қай кезде сұралады?          

 

 

1 топ.       

Түнеугүні

 

 

 

2 топ.      

Сүйінші

 

 

 

 

 

     5.«Ой толғау». Семантикалық картаны толтыру.

 

	Бастауыштан кейін қойыла тын сызықша	Бірыңғай мүшелерге ортақ жалпылауыш сөздің алдынан қойылады.	Оңашаланған айқындауыш сызықшамен ажыратыла- ды	Құрмалас Сөйлемдер ге байланыс ты қойылады.	Төл сөз, автор сөзі, диалогта сызықша қойылады	Сөйлемді ықшамдап қолдануга байланыс ты қойылады
Бірлік түбі-береке Береке түбі-мереке.                   Мақал
Ортасында Құнанбай, Бөжей,Байсал, Қаратай,Сүйіндік, Майбасар-бәрі бар.        «Абай жолы»
Үйде шешен,-дауда жоқ.                 Мақал
Адам-керуен, өмір –жол.                                С.Сейфуллин
-Асан үйде екен,- деді біреу жүгіріп кеп. -Қалима ше? -О да үйінде.            С.Мұқанов
Аяп келдім,-айта алмадым.        Ғ.Мүсірепов
Бақыт-әр адам ұмтылатын мақсат.          Әл-Фараби
Біраз жүрген соң Асан-күндіз көп жүріп,шаршаған бала-ұйықтап қалды.     Ы.Алтынсарин
Жылаған Тоғжан,жылаған Бөжей қыздары, қаралы көш, қаралы киім,тұл ат-баршасы осы қауымның қайғысын Абайға ерекше түсіндірді.       «Абай жолы»
«Мұны мен бұрын бір жерден көрдім»,-деп ойлады ұста.
Іштарлық-пәле.          В.А.Сухом-      линский
Біз-Мұстафаның екі кіші баласы Ғаббас пен Шәкен,мен үшеуміз -үйден шықтық.      С.Мұқанов

 

 

«Ой қорыту».

 

Не білемін?	Не білгім келеді?	Не білдім?

 

Оқушылар бір-бірлерін «Бағалау парағы» арқылы бағалайды.

 

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасы	«Миға шабуыл»	«Ой қозғау»	«Ойлан тап»	«Талдау-табыс кілті»	«ой қорыту»	қорытынды

 Үйге тапсырма :   208-жаттығу